အကြမ်းဖက်စစ်အုပ်စု မတရားဖမ်းဆီးထောင်ချထားတဲ့ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားတွေထဲက ဝါရင့်သတင်းစာဆရာ ဦးစည်သူအောင်မြင့်၊ သတင်းထောက် မထက်ထက်ခိုင်နဲ့ အဆိုတော် သံသာဝင်းတို့ အကျဥ်းထောင်တွေကနေ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာကြောင်း သိရပါတယ်။
အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း ပုဒ်မ ၅၀၅ (က)၊ ပုဒ်မ (ည) တွေ တပ်ပြီး ဖမ်းဆီးထောင်ချခံထားရသူတွေကို စစ်အုပ်စုက ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလလကုန်ပိုင်းကစပြီး အသီးသီးပြန်လွှတ်ပေးနေခဲ့ရာမှာ အထက်ပါ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားတွေလည်း ပါဝင်လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဝါရင့်သတင်းစာဆရာ တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဦးစည်သူအောင်မြင့်နဲ့ BBC Media Action ရဲ့ “ခံစားကြည့်” အစီအစဥ်တင်ဆက်သူ အလွတ်တန်းသတင်းထောက် မထက်ထက်ခိုင်တို့ကို စစ်အုပ်စုက ပြီးခဲ့တဲ့နှစ် ၂၀၂၁ သြဂုတ်လ ၂၁ ရက်နေ့က ဗဟန်းမြို့နယ်ထဲမှာ အတူဖမ်းဆီးခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၄ နှစ်နီးပါးကြာချိန်မှာ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာကြတာပါ။
ဦးစည်သူအောင်မြင့်ကို စစ်တပ်အကြည်ညိုပျက်စေမှု ပုဒ်မ ၅၀၅ (က)၊ နိုင်ငံတော်အကြည်ညိုပျက်စေမှု ပုဒ်မ ၁၂၄ (က)တို့နဲ့ အရေးယူထောင်ချခဲ့သလို မထက်ထက်ခိုင်ကိုလည်း ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) အပြင် မတရားအသင်းဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၇ (၁) တို့နဲ့ ထောင်ဒဏ် ၆ နှစ် ချမှတ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။
မထက်ထက်ခိုင်နဲ့အတူ သာယာဝတီအကျဥ်းထောင်မှာ ကျခံနေရတဲ့ တခြားနိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားအကျဥ်းသူ ၈၀ နီးပါးလည်း လွတ်မြောက်လာတယ်လို့သိရပါတယ်။ ဦးစည်သူအောင်မြင့်ကတော့ အင်းစိန်ထောင်ကနေ ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာတာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာသူတွေထဲ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် NLD ရွေးကောက်ပွဲအောင်နိုင်ရေး သီချင်းတွေ ရေးသားထုတ်လွှင့်ရာမှာ အဓိကဦးဆောင်ခဲ့တဲ့ အဆိုတော် သံသာဝင်းလည်း ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။
သံသာဝင်းဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ အကိုဖြစ်သူနဲ့အတူဖမ်းဆီးခံရပြီး ပုဒ်မ-၅၀၅ (က)နဲ့ ထောင်ဒဏ် ၃ နှစ် ချခံခဲ့ရသလို ပုဒ်မ-၅၀ (ည) နဲ့ပါ အမှုဖွင့်ခံထားရတာ ဖြစ်ပါတယ်။
အဆိုတော်သံသာဝင်းက အကျဥ်းထောင်ထဲ ၁ နှစ်ခွဲ နေထိုင်ခဲ့ရပြီး ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာရာမှာ စိတ်ရောလူရောအသားကျဖို့ အချိန်ပေးနေရတယ်လို့လည်း သူ့ရဲ့လူမူကွန်ရက်မှာ ရေးသားထားပါတယ်။

စစ်အုပ်စုဟာ သူတို့ ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲပေးနိုင်ဖို့ဆိုပြီး ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) နဲ့ မတရား ဖမ်းဆီးထောင်ချထားသူ ၇၂၄ ယောက်ကို ပြန်လွှတ်ပေးမယ်လို့ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့မှာ ကြေညာခဲ့တာပါ။
မနေ့က ဒီဇင်ဘာလ ၁ ရက်နေ့မှာ လွတ်မြောက်လာတဲ့ နိုင်ငံရေး အကျဉ်းသားအကျဉ်းသူ ဦးရေဟာ စုစုပေါင်း ၂၆၈ ယောက် ရှိပြီး အကျဉ်းထောင် (၁၁) ခုကနေ လွှတ်ပေးလိုက်တာဖြစ်တယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားများကွန်ရက် PPNM က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
စစ်အုပ်စုဟာ ပုဒ်မ ၅၀၅ (က) နဲ့ ကပ်လျက်အမှုတွဲတွေဖြစ်တဲ့ ပုဒ်မ ၅၂(က)၊ ၁၇(၁) တို့ကို ပြန်လည်လွှတ်ပေးရာမှာ နာမည်ကြီး နိုင်ငံရေးသမားတွေ၊ သရုပ်ဆောင်တွေ ပါဝင်လာခဲ့ပေမယ့် ပုဒ်မ ၁၇/၁ ကပ်လျက်အမှုတွဲသမားတွေကို ပြန်လည်ဖမ်းဆီးတာမျိုးတွေ ရှိနေတယ်လို့လည်း သိရပါတယ်။