အာဆီယံအနေနဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနဲ့ တိုင်းရင်းသားမဟာမိတ်အဖွဲ့တွေ ပူးပေါင်းဖော်ဆောင်နေတဲ့ နိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းကို ထောက်ပံ့မှုပေးဖို့အတွက် NUG ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီးချုပ်ရုံးရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးနေဘုန်းလတ်က ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
ဒီနေ့ ထုတ်လွှင့်တဲ့ “ပြည်သူလူထုနှင့်နိုင်ငံတကာသို့သတင်းစကားပြောကြားခြင်း (Press Briefing) အစီအစဉ် – ၁၈/၂၀၂၅” မှာ ဦးနေဘုန်းလတ်က ပြောဆိုခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
“ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအနေနဲ့ မဟာမိတ်တိုင်းရင်းသားအဖွဲ့တွေအပါအဝင် တော်လှန်ရေး အင်အားစုများနှင့် လက်တွဲကာ နိုင်ငံရေးအရ တရားဝင်ဆဲဖြစ်တဲ့ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်ကို ဆက်လက်ကိုင်စွဲလျက် မိမိတို့၏ ပင်မနိုင်ငံရေးလမ်းကြောင်းဖြစ်တဲ့ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် အခန်း(၃) နိုင်ငံရေးလမ်းပြမြေပုံ အဆင့် (၁၁) မှာ ပြဌာန်းထားတဲ့ “တိုင်းပြုပြည်ပြု ညီလာခံက ရေးဆွဲအတည်ပြုထားသည့် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေကို လူထုဆန္ဒခံယူပွဲ ကျင်းပပြီး အတည်ပြုပြဌာန်းခြင်းနှင့် ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပခြင်း” မူဘောင်အတိုင်း ရပ်တည်ကာ စနစ်ပြောင်းတော်လှန်ရေးကို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိမှာလည်း ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရေစီ ပဋိညာဉ် အခန်း(၃) နိုင်ငံရေးလမ်းပြမြေပုံ အဆင့် (၈) ဖြစ်တဲ့ ဖက်ဒရယ်အသွင်ကူး ပြောင်းရေး အစီအမံဆိုင်ရာ အခြေခံဥပဒေ – Articles of Federal Transitional Arrangement(AFTA) ကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ စုပေါင်းရေးဆွဲလျက်ရှိသလို စုပေါင်း ဦးဆောင်မှု အတွက် ပိုမိုခိုင်မာအားကောင်းတဲ့ ဘုံနိုင်ငံရေးသဘောတူညီချက်များ ရရှိနိုင်ရေးအတွက် လည်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲများကို စဉ်ဆက်မပြတ်လုပ်ဆောင်လျက်ရှိနေပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အာဆီယံ အနေနဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်ကော်မရှင်က ဦးဆောင်ကျင်းပမယ့် အတုအယောင် ရွေးကောက်ပွဲကို တရားဝင်မှုရရှိစေဖို့ လုပ်ဆောင်ပေးခြင်းမပြုဘဲ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရနဲ့ တိုင်းရင်းသား မဟာမိတ်အဖွဲ့တွေ ပူးပေါင်း ဖော်ဆောင်နေတဲ့ လမ်းကြောင်းကို ထောက်ပံ့မှုပေးဖို့ အလေးအနက် ထပ်လောင်း ပြောကြားလိုပါတယ်။” လို့ ဦးနေဘုန်းလတ်က ပြောဆိုထားပါတယ်။
(၄၇) ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲက ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ အာဆီယံ ခေါင်းဆောင်တွေရဲ့ မြန်မာ့အရေး သုံးသပ်ချက်နဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေကို ကြိုဆိုသလို မြန်မာပြည်သူတွေ ပိုင်ဆိုင်ပြီး မြန်မာပြည်သူတွေက ဦးဆောင်တဲ့ ရေရှည်ပြေလည်စေမယ့် ငြိမ်းချမ်းတဲ့အဖြေကို ရှာဖွေနိုင်ဖို့ ဆက်လက်ကြိုးစားမယ်ဆိုတာကိုလည်း ကျေးဇူးအထူးတင်ရှိတယ် လို့ ဦးနေဘုန်းလတ်က ပြောဆိုထားပါတယ်။
မလေးရှားနိုင်ငံက ၂၀၂၅ ခုနှစ် အာဆီယံဥက္ကဌတာဝန် ထမ်းဆောင်တဲ့ကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အာဆီယံ ဥက္ကဌရဲ့ အထူးသံတမန်က “မြန်မာ့အရေးသက်ဆိုင်သူများ အားလုံးပါဝင်သော အစည်းအဝေးများ” ဆိုပြီး ပြုလုပ်ခဲ့ရာ အဆိုပါအစည်းအဝေးတွေမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အစိုးရဖြစ်တဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ(NUG)၊ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လွှတ်တော်ဖြစ်တဲ့ ပြည်ထောင်စုလွှတ်တော်ကိုယ်စားပြုကော်မတီ(CRPH)၊ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအတိုင်ပင်ခံ ကောင်စီ (NUCC)၊ တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေ (EROs)၊ အတိုင်ပင်ခံကောင်စီတွေ၊ ဖက်ဒရယ်ယူနစ်ကိုယ်စားလှယ်တွေနဲ့ အခြား ကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့တွေ စုစည်းတက်ရောက်ခဲ့ပါသေးတယ်။
အဆိုပါအစည်းအဝေးတွေကနေ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပါအဝင် နိုင်ငံရေးအကျဥ်းသားအားလုံး ချွင်းချက်မရှိ လွှတ်ပေးဖို့ဆိုတဲ့ အချက် ပါဝင်တဲ့ အာဆီယံရဲ့ ဘုံသဘောတူညီချက် ၅ ရပ်ကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်တာ၊ ဒီမိုကရေစီကို ထိန်းသိမ်းမှုနဲ့ စစ်တပ်ရဲ့ အတုအယောင်ရွေးကောက်ပွဲတွေကို ပယ်ချတာတွေ ပါဝင်တဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တစ်စောင်ကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အစည်း ၂၀ က လက်မှတ်ရေးထိုးပြီး ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာ ၁၁ ရက်မှာ ပူးတွဲထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။
“ဒီထုတ်ပြန်ချက်ထဲမှာ ပါဝင်တဲ့ အောက်ပါ တောင်းဆိုချက်တွေဟာ မြန်မာနိုင်ငံက ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲကနေ ရရှိသော လူထုထောက်ခံမှုအရ တရားဝင်မှု (De Jure Legitimacy) ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲ မဟုတ်တဲ့ အခြားနည်းလမ်းတွေနဲ့ ရရှိသော လူထုထောက်ခံမှုအရ တရားဝင်မှု (De Facto Legitimacy) ကို ကိုယ်စားပြုကြ တဲ့ နိုင်ငံရေး အင်အားစုတွေရဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လက်ရှိအခြေအနေကို ထင်ဟပ်သော၊ မြန်မာပြည်သူလူထုရဲ့အသံကို ကိုယ်စားပြုသော ဘုံတောင်းဆိုချက်တွေဖြစ်တာကြောင့် အာဆီယံနဲ့ နိုင်ငံတကာအနေနဲ့ အလေးအနက်ထား ထည့်သွင်းစဉ်းစားဆောင်ရွက်ကြဖို့ ထပ်မံတိုက်တွန်း လိုက်ရပါတယ်။” လို့လည်း ဦးနေဘုန်းလတ်က ပြောဆိုထားပါတယ်။
