ကလေးစစ်သားအသုံးပြုမှု ကာလရှည်နာမည်ဆိုးရှိခဲ့တဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ဟာ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ကလေးစစ်သား စုဆောင်း အသုံးပြုမှု ပိုများလာတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်ရေးအဖွဲ့ (HRW) က ဇွန်လ ၂၀ ရက်မှာ ပြောပါတယ်။
ကလေးစစ်သားစုဆောင်းမှု အပါအဝင် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း ကလေးသူငယ်တွေအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ချိုးဖောက်မှု ၂၁၃၈ ခုကို ကုလသမဂ္ဂက စစ်ဆေးခဲ့ရပြီး နောက်ထပ် ဆိုင်းငံ့ထားတဲ့ အမှုပေါင်း ၁၂၀၀ ခန့်ရှိတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးက ဇွန်လ ၁၉ ရက်မှာ အစီရင်ခံထားပါတယ်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီနဲ့ သူနဲ့ဆက်စပ်အဖွဲ့တွေရဲ့ အသက် ၁၂ နှစ်အောက် ကလေးစစ်သား စုဆောင်းအသုံးပြုမှု ၁၈၀၀ ကျော်ကို ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ စစ်ဆေးအတည်ပြုထားပြီး အစီရင်မခံနိုင်တဲ့ အမှုတွေလည်း အတော်များများ ရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
စစ်ကောင်စီ သုံ့ပန်းတွေနဲ့ အလင်းဝင် စစ်သားတွေထဲမှာ ကလေးစစ်သားတွေ ပါဝင်နေတာကို ဒေသခံအရပ်ဘက်အဖွဲ့တွေနဲ့ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေက HRW ကို ပြောဆိုထားကြောင်း သိရပါတယ်။
စစ်ကောင်စီဟာ အဓိကအားဖြင့် မိသားစုနဲ့ အတူမရှိတဲ့ကလေးတွေ၊ အိမ်ခြေမဲ့ ကလေးတွေနဲ့ အလုပ်လုပ်ကိုင်နေတဲ့ အသက်မပြည့်သေးသူတွေကို ပစ်မှတ်ထားပြီး ဖြားယောင်းခေါ်ဆောင်တာ၊ ပြန်ပေးဆွဲတာတွေ လုပ်လေ့ရှိပြီး လမ်းပြတွေ၊ ထမင်းချက်တွေ၊ ပေါ်တာတွေ အပြင် ရှေ့တန်း စစ်သားတွေနဲ့ လူသားဒိုင်းတွေအဖြစ်ပါ အသုံးချခဲ့တယ်လို့ HRW ရဲ့ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်မှာ ပါရှိပါတယ်။
“မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ကလေးတွေကို ပေါ်တာတွေ၊ လမ်းပြတွေနဲ့ တိုက်ခိုက်ရေးသမားတွေအဖြစ် အသုံးချခဲ့တဲ့ စိတ်ပျက်စရာ သမိုင်းကြောင်း ရှိပါတယ်” “စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ ကလေးစစ်သားအသုံးပြုမှုကို ချက်ချင်းရပ်တန့်ပြီး တပ်ထဲက ကလေးစစ်သားတွေအားလုံးကို ပြန်လွှတ်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အရာရှိတွေနဲ့ ပူးပေါင်းသင့်တယ်” HRW ရဲ့ အာရှသုတေသီ Shayna Bauchner က ပြောပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးက နှစ်စဉ်မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ “အရှက်ရဖွယ်စာရင်း” ထဲမှာတော့ စစ်ကောင်စီဟာ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခအတွင်း ကလေးသူငယ်တွေအပေါ် ဆိုးရွားတဲ့ ချိုးဖောက်မှုကြီး ၅ ခုစလုံး ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံအဆင့် အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ထီးထီးကြီး ပါဝင်နေတာပါ။
ဒါ့အပြင် အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ ကလေးစစ်သားအသုံးပြုသူ စာရင်းထဲမှာ အစိုးရမဟုတ်တဲ့ လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့ (၇) ခုလည်း ပါဝင်နေတယ်လို့လည်း HRW ရဲ့ ဖော်ပြချက်အရ သိရပါတယ်။
အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ရဲ့ အကြံပေးတစ်ယောက်က တော်လှန်ရေးနယ်မြေအတွင်း ကလေးစစ်သား များစွာရှိနေပြီး တချို့က အတိုက်အခံတွေဆီ ဆန္ဒအရ ပူးပေါင်းပါဝင်ခဲ့ကြတာလို့ ဆိုထားပါတယ်။
“မြန်မာပြည်က ကလေးငယ်တွေ ခံစားနေရတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုအဆင့်နဲ့ ပဋိပက္ခအတွင်း ပါဝင်ပတ်သက်သူတွေ အထူးသဖြင့် မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ချိုးဖောက်မှုတွေ တိုးမြင့်လာတဲ့အပေါ် ထိတ်လန့်မိတယ်” လို့ ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးရဲ့ ကလေးသူငယ်နှင့် လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Virginia Gamba က ဧပြီလမှာ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြင့်တက်လာတဲ့ စစ်ကောင်စီရဲ့ ကလေးစစ်သား စုဆောင်းအသုံးပြုမှုဟာ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အသက်သွင်းပြီးနောက် ပိုမို တိုးများလာကြောင်း သိရပါတယ်။
စစ်မှုထမ်းစုဆောင်းရေး နည်းလမ်းတွေက မြို့ပြဆင်းရဲသားတွေ၊ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူတွေ၊ အထောက်အထားမဲ့သူတွေနဲ့ ရိုဟင်ဂျာမူဆလင်တွေအပါအဝင် လူမျိုးစုနဲ့ ဘာသာရေးလူနည်းစုတွေကို ပိုမို ပစ်မှတ်ထားတယ်လို့ HRW ကဆိုပါတယ်။
“စစ်မှုထမ်းဖို့အသက် ပြည့်မီသူတွေ ဒါမှမဟုတ် ပြည့်ခါနီးသူတွေဟာ အဓမ္မစစ်မှုထမ်းရုံတင်မက စစ်တပ်ဆန့်ကျင်သူတွေအပေါ် အကြမ်းဖက်လုပ်ရပ်တွေ ကျူးလွန်ရာမှာ အသုံးချခံရမှာကိုလည်း စိုးရိမ်ပြီး အသက်ရှင်နေရတယ်” လို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အလုပ်သမားအဖွဲ့ချုပ် (ILO) က ၂၀၂၅ ခုနှစ် မတ်လမှာ ပြောဆိုထားပါတယ်။
“ဒီလိုဆိုးရွားလှတဲ့ ကလေးသူငယ်များအပေါ် ခေါင်းပုံဖြတ်မှုကို အဆုံးသတ်အောင် မြန်မာ စစ်ကောင်စီ ဒါမှမဟုတ် အတိုက်အခံ အင်အားစုတွေအပေါ် ဩဇာရှိတဲ့ သက်ဆိုင်ရာအစိုးရတွေအနေနဲ့ တိုက်တွန်းသင့်တယ်” “မြန်မာပြည်က နစ်နာသူ ကလေးတွေ အားလုံးအတွက် ပြန်လည်ထူထောင်ရေးနဲ့ ထောက်ပံ့မှုတွေ ပေးနိုင်ဖို့ အလှူရှင်တွေက ဒေသခံအဖွဲ့တွေနဲ့ လက်တွဲလုပ်ဆောင်သင့်တယ်” လို့ Bauchner က တိုက်တွန်းထားပါသေးတယ်။
မူရင်းသတင်း – Myanmar: Stop Recruitment, Use of Child Soldiers
