စစ်အာဏာသိမ်းမှု ၄ နှစ်တာကာလအတွင်း နိုင်ငံတစ်ဝန်းက မြို့ပေါင်း ၁၆၀ ကျော်မှာ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အကြိမ်ပေါင်း ၈၀၀၀ ကျော်အထိရှိခဲ့တယ်လို့ Institute for Strategy and Policy- Myanmar ( ISP -Myanmar) ရဲ့ အစီရင်ခံစာအရ သိရပါတယ်။
တိုက်ခိုက်မှုတွေအတွင်း ရှမ်းပြည်နယ်မှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုအများဆုံး ဖြစ်ခဲ့ပြီး အကြိမ် ၁,၇၀၀ ထက်မနည်း ရှိခဲ့ပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်းမှာ အကြိမ် ၁,၃၀၀ ထက်မနည်း ရှိခဲ့ပြီး ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်ခဲ့တယ်လို့ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ကရင်နီဒေသက ဒုတိယအများဆုံးဖြစ်ခဲ့ပြီး ချင်းက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှု စတုတ္ထ အများဆုံး အဖြစ် စံချိန်တင်ခဲ့တယ်လို့ အစီရင်ခံစာကဖော်ပြပါတယ်။
ကရင်ပြည်နယ်၊ ဖာပွန်မြို့နယ်မှာတော့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှုအကြိမ် ၇၃၀ ထက်မနည်းရှိခဲ့ပြီး မြို့နယ်တွေထဲမှာ တိုက်ခိုက်ခံရမှုအများဆုံး ဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
တစ်နိုင်ငံလုံးကို လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု အများဆုံးပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ နှစ်ကတော့ ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကဖြစ်ပြီး တိုက်ခိုက်ခံရမှု စုစုပေါင်း ရဲ့ ထက်ဝက်ကျော်လောက်ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်းမှာ အကြိမ်ပေါင်း ၃၅၀၀ကျော်လောက်အထိ တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ အစီရင်ခံစာက ဆိုပါတယ်။
၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးကြောင့် လက်လွှတ်လိုက်ရတဲ့ နယ်မြေတွေများပြားလာတဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ပိုမိုပြီး လေကြောင်းကနေ အားပြုတိုက်ခိုက်မှုတွေကို အရေအတွက် တိုးမြှင့်လုပ်ဆောင်လာခြင်းလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
အခုနှစ် ၂၀၂၅ ခုနှစ်ရဲ့ ဇန်နဝါရီလအထိ စာရင်းတွေအရ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ အကြိမ် ၁၅၀ ကျော်သွားပြီလည်း ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက အရပ်သားပစ်မှတ်တွေ အပါအဝင် ဆေးရုံနဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်နေမှုဟာ လူ့ဘီလူးဝါဒလုပ်ရပ်လို့ NUG ရဲ့ ကျန်းမာရေးဝန်းကြီးဌာနက ပြီးခဲ့တဲ့ ဇန်နဝါရီလအတွင်းက ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းမှု (၄) နှစ်တာကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီက ဆေးရုံဆေးခန်းတွေနဲ့ ကျန်းမာရေးကဏ္ဍအပေါ် တမင်ပစ်မှတ်ထားပြီး တိုက်ခိုက်မှုတွေ ပြုလုပ်နေတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
ဂျီနီဗာကွန်ဗန်းရှင်း (Geneva Conventions) ၊ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားရေးနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာဥပဒေတွေကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ချိုးဖောက်နေခြင်းဖြစ်တယ် လို့လည်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေဟာ စစ်ဘက်အရပ်ဖက် မခွဲခြားဘဲ ဆိုးဆိုးရွားရွား တိုက်ခိုက်လျက်ရှိပြီး လူသားမျိုးနွယ်တစ်ခုလုံးကို ရည်ရွယ်ချက်ရှိရှိတိုက်ခိုက်နေခြင်း ဖြစ်တယ်လို့ တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေနဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေကလည်း လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ အပေါ် ပြင်းထန်စွာ ဝေဖန်ထားကြပါတယ်။
စစ်ကောင်စီရဲ့ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ အမြန်ဆုံးရပ်တန့်ဖို့ နိုင်ငံတကာ စစ်ကောင်စီထံ လေယာဉ်ဆီရောင်းချမှုတွေကို ရပ်တန့်ပိတ်ဆို့ဖို့ နဲ့ လေယာဉ်နဲ့ စစ်လက်နက်ပစ္စည်းတွေ ရောင်းချမှုကို ပိတ်ပင်ဖို့ မကြာခဏ တောင်းဆို တိုက်တွန်းပြောကြားမှုတွေ ပြုလုပ်လျက်ရှိပါတယ်။
