စစ်ကောင်စီကို လေယာဉ်လောင်စာဆီနဲ့ စစ်လက်နက်တင်ပို့ရောင်းချနေမှုတွေကို အလျင်အမြန် ပိတ်ဆို့အရေးယူဖို့ လိုအပ်နေပြီလို့ လူ့အခွင့်အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားတဲ့ အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Fortify Right က နိုင်ငံတကာကို တိုက်တွန်းတောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။
လေယာဉ်လောင်စာဆီနဲ့ စစ်လက်နက်တင်ပို့မှုကို ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီက အလျင်အမြန်ပိတ်ဆို့ အရေးယူပေးဖို့အတွက် အရှေ့တောင်အာရှအခြေစိုက် လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Fortify Right ကမနေ့ကအောက်တိုဘာလ၂၄ရက်နေ့မှာထုတ်ပြန်တောင်းဆိုလိုက်တာပါ။
ဂျက်ဖိုက်တာ လေယာဉ်တွေနဲ့ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ ပြစ်ဒဏ်ခံရခြင်းကနေ ကင်းလွတ်နေတာကို နိုင်ငံတကာက နှုတ်ဆိတ်နေပြီး ပိတ်ဆို့ဖြတ်တောက်ဖို့ တုံ့ဆိုင်းနေတယ်လို့ Fortify Right က ဆိုပါတယ်။
အရှေ့တောင်အာရှအခြေစိုက် လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်တဲ့ Fortify Right ဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ၊ ဒေသတွင်း စစ်ရာဇဝတ်မှုကျူးလွန်နေခြင်းတွေကို နိုင်ငံတကာ သိရှိအောင် ထုတ်ဖော်ပြောဆိုနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတစ်ရပ်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီက ကလေးငယ်တွေအပါအဝင် အပြစ်မဲ့ပြည်သူတွေကို ညှာတာမှုကင်းမဲ့စွာ သတ်ဖြတ်နေတာတွေကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေချိန်မှာ ကုလသမဂ္ဂအနေနဲ့ကတော့ ကြည့်နေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဝေဖန်ပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ အာဏာရှင်တွေရဲ့ အကြမ်းဖက်အုပ်စိုးမှုကို ဆက်လက်တည်မြဲစေနိုင်တဲ့ လေယာဉ်လောင်စာဆီနဲ့ လက်နက်တင်သွင်း၊ စီးဆင်းမှုတွေကို ပိတ်ပင်ဖို့ ပိုမိုကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လုပ်ဆောင်နိုင်သလို လုပ်လည်းလုပ်ဆောင်သင့်တဲ့ အခွင့်အာဏာတွေရှိတယ်လို့ ထောက်ပြပါတယ်။
စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ အဆိုးရွားဆုံး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေကတော့ အရပ်သားပြည်သူတွေနေထိုင်နေတဲ့ စစ်ဘေးရှောင်စခန်းတွေကို တိုက်ခိုက်နေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။
ထင်ရှားတဲ့ ဖြစ်ရပ်အနေနဲ့ လူပေါင်းခြောက်ရာကျော် နေထိုင်တဲ့ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း၊ ဖယ်ခုံမြို့နယ်ထဲက ဘန်ကောင်စစ်ဘေးရှောင်စခန်းကို ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လို့ ဒါဇင်နဲ့ ချီတဲ့ အမျိုးသမီးနဲ့ကလေးငယ်တွေ အပါအဝင် စစ်ရှောင်ပြည်သူတွေ သေဆုံးခဲ့ရပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့် အမေရိကန် အပါအဝင် အစိုးရတစ်ခုချင်းစီက လေယာဉ်လောင်စာဆီရောင်းချမှုနဲ့ ထောက်ပံ့မှုတွေကို ပစ်မှတ်ထား ပိတ်ဆို့အရေးယူမှုတွေကြားကပဲ စစ်ကောင်စီက လေယာဉ်ဆီတွေ ရရှိနေပြီး လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုတွေ လုပ်ဆောင်နေခြင်းကလည်း မေးခွန်းထုတ်စရာတစ်ခု ဖြစ်နေပါတယ်။
၂၀၂၃ ခုနှစ် ဧပြီလကနေ ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇွန်လကုန်အထိ ၁၅ လအတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီဟာ အရပ်သား ၂၄၁၄ ယောက်ထက်မနည်း သတ်ဖြတ်ခဲ့တယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံး (OHCHR) ကထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဒါ့ကြောင့် နိုင်ငံတကာက စစ်အာဏာရှင်ကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ ထင်တိုင်းကြဲလုပ်ဆောင်ခွင့်ရအောင် လက်ပိုက်စောင့်ကြည့်နေတဲ့ သဘောသာဖြစ်နေတယ်လို့လည်း Fortify Right အဖွဲ့က ထုတ်ပြန်ပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။