အာဆီယံဘုံသဘောတူညီချက်ကို မလိုက်နာဘဲ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုတွေ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီကို အာဆီယံအနေနဲ့ အရေးယူဖို့ အထူးလိုအပ်လာပြီလို့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) သမ္မတရုံးပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးကျော်ဇော်က “ပြည်သူလူထုနှင့်နိုင်ငံတကာသို့သတင်းစကားပြောကြားခြင်းအစီအစဉ် – ၁၁/၂၀၂၅” မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
“… ၂၀၂၁ ခုနှစ်ကတည်းက အာဆီယံက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အချက် ၅ချက်မှာ ပထမအချက်ဖြစ်တဲ့ cessasation of violence ကို မလိုက်နာဘဲ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထားတိုက်ခိုက်မှုတွေ တောက်လျှောက်လုပ်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီက လိုက်နာဖို့ အာဆီယံအနေနဲ့ အရေးယူကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်ပေးဖို့ အထူး လိုအပ်လာနေပြီဖြစ်ကြောင်း ပြောကြားလိုပါတယ်။ ” လို့ သမ္မတရုံးပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဦးကျော်ဇော် က ပြောပါတယ်။
အာဆီယံ အပါအဝင် အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့ အတုအယောင် ဟန်ဆောင် လူသားချင်းစာနာမှု အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးအပေါ်မှာ ဆက်လက်ပြီး ယုံကြည်မှုပေးနေဖို့လည်း မဖြစ်နိုင်တော့ဘူးလို့ ဦးကျော်ဇော်ကို ပြောဆိုထားပါတယ်။
“မေလ ၁၂ ရက်နေ့က စစ်ကိုင်းတိုင်း အိုးတိန်တွင်းရွာ စာသင်ကျောင်းကို ဂျက်ဖိုက်တာနဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လို့ ကျောင်းသားလူမမယ်များနဲ့ ဆရာမအပါအဝင် ၂၄ဦးထက်မနည်း သေကြေခဲ့ရပြီး ၁၀၀ကျော် ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခဲ့တာဟာ စစ်ကောင်စီရဲ့ အရပ်သားတွေကို ပစ်မှတ်ထား တိုက်ခိုက်မှုတွေထဲက မကြာခင်ကရရှိတဲ့ ခိုင်မာတဲ့ သက်သေ သာဓကတစ်ခုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အရပ်သားတွေ ၊ စာသင်ကျောင်း ဆေးရုံဆေးခန်းမကျန် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုတွေနဲ့ စကစထံ လေယာဥ်ဆီရောင်းဝယ်နေတာတွေကို ပြင်းထန်စွာ ဆန့်ကျင်ပြီး ဒီလိုမလုပ်နိုင်အောင် လက်တွေ့ကျပြီး ထိရောက်တဲ့ ဖိအားပေးအရေးယူမှုတွေ ဆောင်ရွက်သင့်ပါတယ်” လို့လည်း သမ္မတရုံး ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူက ပြောဆိုထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် အာဆီယံရဲ့ လူသားချင်းစာနာမှု အကူအညီပေးရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အထူးတလည် အားထုတ် ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတာတွေကို အသိအမှတ်ပြုကြောင်းနဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီနဲ့သာ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေမယ်ဆိုရင် ထိရောက်တဲ့ ကူညီမှုမျိုး ဖြစ်လာမှာမဟုတ်ဘူးဆိုတာ သက်သေသာဓက အမြောက်အမြားက ပြသနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
အဲဒါကြောင့် အာဆီယံအနေနဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီ တစ်ခုတည်းနဲ့ပဲ ဆက်သွယ် ဆောင်ရွက်တာမျိုးမဟုတ်ဘဲ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ အပါအဝင် တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးအင်အားစုများနဲ့ တိုင်ပင်ညှိနှိုင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းတွေ လုပ်ဆောင်သင့်တယ်လို့ ထောက်ပြ ပြောကြားထားပါတယ်။
“ငလျင်ဘေးသင့်တဲ့ ဒေသတွေကို AHA Center အကူအညီပေးတဲ့ကိစ္စတွေမှာ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ စိုးမိုးထိန်းချုပ်တဲ့ ဒေသတွေကပြည်သူတွေ ထိရောက်တဲ့ အကူအညီကို မရရှိသေးပါဘူး။” လို့ ဦးကျော်ဇော် က ပြောပါတယ်။
စစ်မှန်တဲ့ inclusive dialogue ပေါ်ပေါက်ရေးတွက် အာဆီယံ ကြိုးပမ်းချက်ဖြစ်တဲ့ ဘုံရပ်တည်ချက် သဘောထားတွေ ပေါ်ပေါက်နိုင်ရေးနဲ့ တော်လှန်ရေး အင်အားစုများအချင်းချင်း တွေ့ဆုံဆွေးနွေးနိုင်မယ့်အခင်းအကျင်းတွေ ဖြစ်ပေါ်လာရေးကို အာဆီယံအနေနဲ့ အရင်ဆုံး အကူအညီပေးသင့်တယ်လို့လည်း ဦးကျော်ဇောက ပြောပါတယ်။
“အတင်းအကြပ် ဖိအားပေးပြီး စေ့စပ် ဆွေးနွေးစေခြင်းဖြင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲစေခြင်းက ရေရှည်မှာ ပြဿနာ ပြေလည်ရေးကို အထောက်အကူဖြစ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ မြောက်ပိုင်းမှာ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံတစ်ခုက တဖက်သတ် ဖိအားပေး ဆောင်ရွက်နေတာတွေက စစ်မှန်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ တည်ငြိမ်မှုတွက် အထောက်အကူ မဖြစ်စေနိုင်ပါဘူး။” လို့ ဦးကျော်ဇော် က ပြောဆိုထားပါတယ်။